در خصوص روند استریلیزاسیون ابزار جراحی و اینکه چگونه می‌توان ابزارهای مختلف پزشکی را به طرز درستی استریل کرد؟ پیش از مرحله استریل چه اقداماتی انجام می شود؟ وقتی که حرف استریل کردن به میان می‌آید، در واقع شیوه درست تمیز کردن و در نهایت ضدعفونی کردن ست پزشکی می باشد تا از بروز هر گونه بیماری در مراکز پزشکی از جمله اتاق عمل پیشگیری شود، یعنی تمیز کردن در این زمینه به تنهایی کفایت نمی‌کند و پس از این مرحله باید با استفاده از دستگاه‌های استریل مخصوص تجهیزات پزشکی به درستی ضدعفونی شوند، اما برای این کار نیز شما قبل از آن که استریل کردن و تمیزی ضدعفونی ست پزشکی را شروع کنید، حتماً باید نکات مهمی را مدنظر داشته باشید تا در این حالت در کنار استری شدن تجهیزات پزشکی دچار هیچ گونه آسیب یا خرابی نشوند. در این مقاله اقدامات لازم قبل از اولین نوبت استریل ابزارهای جراحی را بررسی می کنیم.
اقدامات ضروری قبل از اولین نوبت استریل ابزارهای جراحی
پیش از آن که اولین نوبت استری کردن ست پزشکی را شروع کنید مراحل زیر را با دقت بالا و به ترتیب پشت سر بگذارید:
تمیز کردن ست پزشکی، پاکسازی
ابتدا باید ابزار مورد نظر را با استفاده از برس پلاستیکی نرم و آب گرم شستشو دهید، پس از خشک شدن وسیله مورد نظر حال با یک پارچه نرم و بدون پرز به طور کامل سطوح ابزارهای مورد نظر را با روغن پارافین آغشته کنید و یک بار دیگر آن را با آب گرم شستشو داده و در نهایت خشک کنید که این مرحله استریل اولیه گفته می‌شود. البته برای این کار قطعاً نکات مهمی وجود دارد که باید به آنها توجه داشته باشید، مثلاً:
پس از باز کردن جعبه بسته‌بندی ابزارها آنها را باید در دمای اتاق و مکان خشک نگهداری کنید.
آبی که جهت شستشو استفاده می کنید نباید دارای املاح زیاد باشد، چون در این حالت خطرات جدی برای ابزارهای استیل و حتی دیگر فلزات ایجاد خواهد کرد.
اگر در مکان مورد نظر همواره آب با املاح زیاد است، در این حالت جهت شستشو باید از آب مقطر استفاده شود.
استفاده بی رویه و طولانی از ضدعفونی کننده و مواد گندزدا موجب افزایش یافتن غلظت آن در ابزارها شده و زنگ زدگی را تشدید می کند.
از بین بردن لکه ها قبل از استریلیزاسیون ابزار جراحی
بیشتر لکه هایی که معمولاً بر روی ست پزشکی ایجاد می‌شود، در وهله نخست زنگ زدگی نیستند و به وسیله غوطه ور شدن این ابزارها در داخل محلول های مناسب و در نهایت نیز به وسیله پاک کردن با استفاده از یک پارچه آغشته به مواد گندزدا و تمیز کننده مطابق با دستورالعملی که تولید کننده ارائه داده است، به آسانی پاک می شود. اغلب لکه های قهوه ای رنگی که مایل به زرد هستند و یا لکه های قهوه ای که به تیرگی می‌زنند با زنگ زدگی بر روی فلزات استیلی اشتباه گرفته می شود. خون و دیگه ترشحات بدن خاصیت اسیدی دارند، بنابراین سعی کنید از خشک شدن آن بر روی ابزارها پیشگیری کنید،چون در طولانی مدت موجب زنگ زدگی خواهند شد. این لکه ها را با یک دستمال مرطوب به آسانی از بین ببرید.
استفاده از ضدعفونی کننده های مناسب
حتماً باید جهت گندزدایی و ضدعفونی کردن از ضد مواد شوینده مناسب این کار استفاده کرده و از مصرف بی رویه این مواد پیشگیری کنید. ابزارهای مورد نظر به هیچ وجه نباید در داخل محلول های اسیدی، نمک فیزیولوژی، ید ها و کلرایدها غوطه ور شود چون اگر با این مواد تماس پیدا کنند، معمولاً حفره های ریز و درشتی بر روی سطوح ایجاد می شود که به مرور موجب زنگ زدگی آنها خواهد شد.
استفاده از روغن های حلال در آب
استفاده کردن از برخی روغن هایی که به صورت حلال در آب هستند و حاوی پارافین می باشند، گامی مفید و موثر جهت افزایش دادن طول عمر ابزارهای جراحی می باشد که می تواند از فرسایش، چسبندگی و اصطکاک لولا در ابزارها پیشگیری کند. توجه کنید که هنگام شستشو دادن لولاها و دیگر مکان های اتصال حتماً باید آنها را با پارچه مرطوب خشک کنید. با توجه به تغییرات دمای محیطی نیز در هنگام استریلیزاسیون ابزار جراحی قفل وسایل مورد نظر باید در حالت پایه اول و یا باز قرار بگیرد.
نحوه جابجایی ابزارها
ابزارها باید به صورتی مرتب و نگهداری شوند که هنگام وارد شدن ضربات و یا پر شدن سینی هیچ گونه آسیبی نبینند، حتی توصیه می شود ابزارهای زنگ زده و مستعمل و کهنه را در کنار ابزارهای سالم قرار ندهید. از طرفی حتماً باید قطعات ست پزشکی جهت همان مقاصد جراحی مورد استفاده قرار بگیرد که برای آن تعریف شده است، در غیر این صورت این ابزارها در کوتاه مدت آسیب خواهند دید و حتی ممکن است بازسازی یا تعمیر آنها امکان پذیر نباشد، مثلاً حتماً باید قیچی نخ جهت بریدن نخ های جراحی و قیچی نسج جهت برش دادن نسج استفاده شود. طی مرحله شستشو و استریلیزاسیون ابزار جراحی نیز از لبه تیز و نوک تیز ابزارها محافظت کنید تا دست شما آسیب نبیند. جهت پیشگیری کردن از هر گونه آسیب احتمالی به ابزارهای میکروسرجری باید آنها را در جعبه های مناسب و مخصوص خودشان قرار داده و حتماً از روش های نگهدارنده ثابت و مناسبی استفاده کنید. یعنی بسته بندی صحیح و مطلوب ابزارها و ست های پزشکی به صورت یک دست و استاندارد توصیه می شود، چون علاوه سهولت در جابجایی و استریل کردن آنها موجب می شود که استفاده از آنها نیز به طرز صحیحی باشد.
نتیجه گیری
در این مقاله اقدامات لازم قبل از اولین نوبت استریل ابزارهای جراحی را بررسی کردیم. استریل کردن ست جراحی یا ابزارهای جراحی طی سه مرحله یعنی تمیز کردن، ضدعفونی و استریل نمودن انجام می شود که تمامی این مراحل باید طبق نکاتی انجام شود که به ذکر آن ها پرداختیم. فراموش نکنید که صرف تمیز کردن ابزارهای پزشکی به معنای استریل و ضدعفونی شدن آن ها نیست و لازم است که مراحل دیگری با استفاده از شوینده ها و گندزداهای مناسب انجام شود تا این ابزارها قابل استفاده باشند. در سایت …. با نحوه ضدعفونی و استریل کردن تجهیزات مختلف پزشکی و مراحل و اقدامات لازم پیش از استریل کردن بیشتر آشنا شوید.
